Δημοσίευση (απόσπασμα) στο : " Κουτί της Πανδώρας "

Αρθρο-δημοσίευση 1η

του Αντ.Μποσκοϊτη στο «Κουτί της Πανδώρας»  ( Απόσπασμα )

Δημοσιεύτηκε στις 10/8/18

Δύο καινούργιοι υπέροχοι δίσκοι σε ποίηση Κωνσταντίνου Καβάφη

Με τον Βασίλη Γισδάκη και τον Παντελή Θεοχαρίδη σε μουσικές της

                  Τζένης Τσίλη και του Κωνσταντίνου Κάλλια . 

Γράφει ο Αντώνης Μποσκοΐτης

Παρόλο που ο Καβάφης θεωρείται ''δύσκολος'' ποιητής ως προς τη μελοποίηση του και δεδομένου ότι οι τιτάνες Μάνος Χατζιδάκις - Μίκης Θεοδωράκης από ένα και μοναδικό ποίημα του μελοποίησαν έκαστος (''Μέρες του 1903'' και ''Η Πόλις'' αντίστοιχα), τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι νέοι δημιουργοί δεν διστάζουν να ντύσουν τους στίχους του με τη μουσική τους.

Πέραν της Λένας Πλάτωνος με τη δική της μεγάλη ιστορία που μελοποίησε τον Καβάφη το 2011, μπορώ τώρα να θυμηθώ κάποιες άλλες απόπειρες, όπως αυτή του Στάθη Δρογώση με το πρώτο του συγκρότημα, Τα φώτα που σβήνουν, στις ''Φωνές'', του Σωκράτη Μάλαμα στον ''Δεκέμβριο του 1903'' ή του Λόλεκ στα ''Κεριά''.

Προσωπικά δεν έχω καμία ένσταση στην υπόθεση ''σύγχρονες μελοποιήσεις στον μέγιστο Έλληνα ποιητή''. Ίσα - ίσα, αν είναι να βομβαρδιζόμαστε από στιχουργήματα αμφιβόλου ποιότητας, ακόμα και στο λεγόμενο ''έντεχνο'', προτιμώ να ανακαλύπτω με ενδιαφέρον τις απόπειρες μελοποίησης των στίχων των ποιητών, Ελλήνων και ξένων. Ελλοχεύει, βέβαια, ο κίνδυνος να γίνεται ο ποιητής το ''ποιοτικό άλλοθι'' κάθε επίδοξου μελοποιού του, μα είναι σίγουρο πως απ' την όποια έκθεση δεν βάλλεται ο ίδιος.

Ο συνθέτης είναι εκείνος που θα προσπαθήσει να μας πείσει αρχικά για τις προθέσεις του και κατόπιν για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. (..............)

Έχουμε, λοιπόν, δύο ολοκαίνουργια έργα που κυκλοφόρησαν με απόσταση μερικών μηνών, που βασίζονται εξ ολοκλήρου στην ποίηση του Αλεξανδρινού ποιητή και που είναι σχεδόν σίγουρο πως ουδείς θα ασχοληθεί μαζί τους από τα ΜΜΕ. Οι συνθέτες τους είναι πρωτοεμφανιζόμενοι στη δισκογραφία: Το ''Ένας άλλος Καβάφης'' υπογράφει η Τζένη Τσίλη και το ''Είπες θα πάγω σ' άλλη γη'' ο Κωνσταντίνος Κάλλιας. Και τα δύο έργα περιέχουν από οχτώ μελοποιήσεις σε οχτώ αντίστοιχα ποιήματα του Καβάφη - στο πρώτο υπάρχει και η demo ηχογράφηση του ''Επέστρεφε'' με τη φωνή της συνθέτριας, ενώ στο δεύτερο η ορχηστρική βερσιόν του ''Έτσι πολύ ατένισα''. (..................) Έχω την αίσθηση, εκ του αποτελέσματος, πως αμφότεροι είχαν επίγνωση της πάλης του ταλέντου τους με τις λέξεις του ποιητή, γι' αυτό και δικαιώθηκαν. Θέλω να πω ότι έχουμε δύο δίσκους που δεν έγιναν αν μη τι άλλο προς εντυπωσιασμό. Αντιθέτως, όπως είπαμε ήδη, ποιος φωτισμένος παραγωγός θα παίξει μελοποιημένο Καβάφη από την εκπομπή του τη σήμερον ημέρα; Ούτε ζούμε στην εποχή του Χατζιδάκι και του Σείριου, όπου μπορούσε ο κάθε δημιουργός με ταλέντο και άποψη να βρει ένα βήμα και μιαν ασφαλή δισκογραφική στέγη.

Οι ερμηνευτές των έργων είναι ίδιας γενιάς ακριβώς, κατά τη γνώμη μου σπουδαίοι και, κυρίως, ''άκαοι'' από την υπερπροβολή - έκθεση στα μέσα. Τα τραγούδια της Τσίλη αποδίδει ο Κερκυραίος Βασίλης Γισδάκης και του Κάλλια ο Θεσσαλονικιός Παντελής Θεοχαρίδης.

Τον Γισδάκη τον γνωρίζουμε ως το ''τελευταίο παιδί'' του Μάνου Χατζιδάκι, από το 1989 μέχρι και το θάνατο του συνθέτη το '94. Με τη φωνή του επρόκειτο να ηχογραφηθούν τα ''Κινηματογραφικά'' του Χατζιδάκι, ανάμεσα στα οποία θα ήταν και το ''Ταξίδι'' από την ταινία ''America - America'' (στην πρόσφατη επανέκδοση των απάντων του Νίκου Γκάτσου από τον Πατάκη, υπάρχει σημείωση από τον ίδιο τον ποιητή - στιχουργό σχετικά με το, προορισμένο για τον Γισδάκη, ''Ταξίδι'').(.........)

(............) Και οι δύο επίσης ηχογράφησαν δίσκους στον Σείριο της μετά Χατζιδάκι περιόδου.(.....................)

Η Τσίλη έφτιαξε έναν κύκλο λυρικών, αισθαντικών, μα και ''σκοτεινών''  τραγουδιών, στα οποία κυριαρχούν τα έγχορδα και το πιάνο. (..........) Εμβόλιμα ροκ ή ηλεκτρικά στοιχεία συναντάμε και στους δύο δίσκους: Ηλεκτρικές κιθάρες, τύμπανα και ηλεκτρικό μπάσο σε κομμάτια όπως τα ''Επήγα'', ''Θερμοπύλες'' (''Ένας άλλος Καβάφης'')(...........). Μια ιδιομορφία έγκειται στο μεν έργο της Τσίλη με το κομμάτι ''Θερμοπύλες'' να κλείνει το μάτι στον Tom Waits, ..(....)

Οι δύο Καβάφηδες της Τζένης Τσίλη και του Κωνσταντίνου Κάλλια διαθέτουν εν τέλει κάτι σπάνιο: Είναι έτσι δομημένοι, ενορχηστρωμένοι και ερμηνευμένοι, που δύνανται να βάλουν την ποίηση του Αλεξανδρινού στα χείλη των ανθρώπων με τον ίδιο τρόπο - τηρουμένων των αναλογιών - που ο Θεοδωράκης έκανε κάποτε με τον Ελύτη και τον Ρίτσο. Ακούγοντας τα κομμάτια τους, ο ακροατής γίνεται μύστης μιας άρτιας σύζευξης μουσικής και ποίησης, έστω κι αν πρόκειται για πρωτοεμφανιζόμενους δημιουργούς που καταπιάστηκαν με τον σημαντικότερο Έλληνα ποιητή. Ανακαλύψτε τους δύο αυτούς δίσκους και αναζητήστε τους, στηρίζοντας παράλληλα την εγχώρια ανεξάρτητη δισκογραφική παραγωγή. Το ''Είπες θα πάγω σ' άλλη γη'' κυκλοφορεί σε CD, ενώ το ''Ένας άλλος Καβάφης'' σε CD και σε βινύλιο.

Επικοινωνείτε με τους δημιουργούς .

 email :  jennytsilis@gmail.com